یک روش درمانی پرطرفدار در دندانپزشکی استفاده از روکش دندان است، روکش های دندانی به این صورت اند که جایگزین تاج دندان می شوند. روکش دندان مانند کلاهکی با رنگ سفید، دقیقا مانند دندان اصلی است که بطور کامل روی دندان اصلی چسبانده می شود و علاوه بر ترمیم دندان بر زیبایی هم تاثیر زیادی می گذارد. نام دیگر روکش دندان، پروتز ثابت است. روکش های دندانی از جنس های مختلفی ساخته می شوند. به این صورت که پس از قالبگیری توسط دندانپزشک و تحویل به لابراتوار، روکش دندان با ظرافت ساخته می شود. . در این مقاله از سایت اسپید، به بررسی موارد استفاده روکش دندان، عمر روکش دندان، و نکات مهم برای افزایش دوام روکش دندان می‌پردازیم.
عمر روکش دندان چقدر است؟
عمر روکش دندان به نوع مواد، نحوه مراقبت و شرایط دهانی فرد بستگی دارد. به‌طور کلی:
روکش‌های سرامیکی: معمولاً ۱۰ تا ۱۵ سال دوام دارند.
روکش‌های کامپوزیتی: بین ۵ تا ۷ سال عمر می‌کنند.
اگر دندان به دلیل پوسیدگی شدید یا عفونت ریشه نیاز به درمان داشته باشد، روکش پس از درمان (مانند عصب‌کشی یا مصرف آنتی‌بیوتیک) نصب می‌شود. با این حال، روکش‌ها دائمی نیستند و ممکن است در صورت عدم مراقبت، دچار پوسیدگی زیرین یا نیاز به درمان ریشه پیدا کنند.
عوامل موثر بر دوام روکش دندان
دوام روکش دندان تحت تأثیر عوامل زیر است:
نوع مواد روکش
روکش سرامیکی: مقاومت بالایی در برابر سایش و فشار دارد و عمر طولانی‌تری ارائه می‌دهد.
روکش کامپوزیتی: ارزان‌تر است اما زودتر دچار تغییر رنگ یا سایش می‌شود.
روکش چینی (پرسلن): مشابه سرامیکی، دوام و زیبایی بالایی دارد.
دقت در ساخت و نصب
نصب دقیق توسط دندانپزشک متخصص، از مشکلاتی مانند نشت چسب یا شکستن روکش جلوگیری می‌کند. انتخاب کلینیک معتبر (مانند کلینیک‌های دندانپزشکی در تهران) اهمیت زیادی دارد.
عادات دهانی
عاداتی مثل دندان‌قروچه، جویدن غذاهای سفت (مانند یخ) یا استفاده از دندان برای باز کردن اشیا، می‌تواند به روکش آسیب برساند.
بهداشت دهانی
مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و دهانشویه بدون الکل، از تجمع باکتری‌ها و پوسیدگی زیر روکش جلوگیری می‌کند.
شرایط دهانی فرد
وضعیت لثه، سختی آب دهان و سلامت کلی دهان بر عمر روکش دندان تأثیر می‌گذارد.
نکته کلیدی: با مراقبت صحیح، می‌توانید عمر روکش دندان را به حداکثر برسانید.
مقایسه انواع روکش دندان
برای انتخاب بهترین نوع روکش، مقایسه زیر را بررسی کنید:
نوع روکش | عمر متوسط | مزایا | معایب | هزینه تقریبی |
|---|---|---|---|---|
سرامیکی | ۱۰-۱۵ سال | دوام بالا، ظاهر طبیعی | هزینه بالاتر | بالا |
کامپوزیتی | ۵-۷ سال | ارزان‌تر، نصب سریع | تغییر رنگ سریع‌تر، دوام کمتر | متوسط تا پایین |
چینی (پرسلن) | ۱۰-۱۵ سال | زیبایی و مقاومت بالا | نیاز به دقت در نصب | بالا |
چگونه عمر روکش دندان را افزایش دهیم؟
برای افزایش دوام روکش دندان، نکات زیر را رعایت کنید:
بهداشت دهانی منظم: روزانه دو بار مسواک بزنید و از نخ دندان برای پاک‌سازی بین دندان‌ها استفاده کنید.
اجتناب از عادات مضر: از جویدن غذاهای سفت یا نوشیدنی‌های خیلی داغ/سرد پرهیز کنید.
محافظ دندان: اگر دندان‌قروچه دارید، از نایت‌گارد (محافظ شبانه) استفاده کنید.
مراجعه منظم به دندانپزشک: برای بررسی وضعیت روکش و دندان‌ها، هر ۶ ماه به دندانپزشک مراجعه کنید.
مزایای استفاده از روکش دندان
گذاشتن روکش دندان با وجود بیماری لثه
در بیماری لثه به طور معمول سلامت دهان و دندان در وضعیت مناسبی قرار ندارد. برای گذاشتن روکش دندان نیاز است که دندان ها کاملا سلامت باشند، زیرا روکش ها نیز مانند دندان های طبیعی نیاز به مراقبت دارند.
بیماری لثه
می‌تواند شامل لثه‌های متورم، پف‌کرده باشد که ممکن است خونریزی هم داشته باشند، این امر می‌تواند در وهله اول روند روکش کردن را دشوار کند، به‌علاوه حاشیه بین روکش و دندان می‌تواند این لثه‌های از قبل تحریک‌شده را تحریک کند و در نتیجه بیماری لثه را بدتر کند.
آیا روکش دندان درمان دائمی است؟
روکش دندان معمولاً به‌عنوان درمان دائمی در نظر گرفته می‌شود، زیرا دندان برای نصب روکش کمی تراشیده می‌شود. با این حال، در مواردی که از باندینگ کامپوزیتی بدون تراش دندان استفاده شود، می‌توان آن را به‌صورت موقت اعمال کرد و در صورت نیاز برداشت.
باندینگ دندان چیست؟
باندینگ دندان فرآیند اعمال رزین کامپوزیتی روی سطح دندان است که به‌عنوان روکش فوری شناخته می‌شود. این روش سریع و بدون نیاز به تزریق انجام می‌شود، اما معایبی مانند تغییر رنگ سریع‌تر دارد.
مراقبت های بعد از روکش دندان
روکش ها درمان دائمی هستند یا موقت؟
از آنجایی که روکش ها یک لایه نازک هستند که روی سطح دندان های طبیعی قرار می گیرند، ممکن است بسیاری از افراد آن را موقتی بدانند. اما دندان شما برای قرار گیری روکش کمی توسط دندانپزشک کوتاه می شود، به همین دلیل، روکش های دندانی همیشه باید به عنوان یک درمان دائمی در نظر گرفته شوند.
در برخی شرایط ممکن است دندانپزشک بتواند یک لایه نازک از رزین کامپوزیت را بدون کوچک کردن دندان روی سطح دندان اعمال کند. اگر دندانپزشک این کار را انجام می دهد، ممکن است امکان برداشتن برآمدگی و در نتیجه برداشتن روکش وجود داشته باشد. بنابراین از این طریق از روکش های دندان به عنوان درمان موقت نیز می توان بهره برد.
زندگی با روکش دندان چگونه است؟
روند زندگی با روکش دندان مانند دندان های طبیعی است. مسواک زدن روزانه، نخ دندان و دهانشویه همچنان توصیه می شود و اما توصیه می شود چون امکان شکستن روکش ها بیشتر است، از آن ها بیشتر مراقبت شود.
از خوردن خوراکی های سفت و یا نوشیدنی های بسیار داغ یا بسیار سرد بپرهیزید.
باندینگ دندان
باندینگ دندان فرآیند اعمال یک لایه نازک از رزین کامپوزیت در لایه بیرونی است که اغلب به عنوان ونیر کامپوزیت یا روکش فوری شناخته می شود. مزیت این نوع روکش این است که سریع انجام می شوند و اغلب در یک جلسه بدون تزریق بر روی دندان قرار می گیرند. اما یکی از مهم ترین معایب باندینگ دندان این است که به راحتی رنگ می گیرند.
یک روکش باندینگ دندان معمولی بین 5 تا 7 سال قبل از نیاز به تعویض دوام خواهد داشت. این زمان می تواند به طور چشمگیری کاهش یابد، در صورتی که غذاهای رنگی قوی خورده شوند و یا روکش ها تحت فشار زیادی قرار بگیرند و بشکنند.
ماندگاری روکش ها چقدر است؟
بستگی به نوع روکش و نحوه مراقبت:
ونیرهای باندینگ کامپوزیت معمولاً 5-7 سال دوام می آورند.
روکش های چینی معمولاً 10-15 سال عمر می کنند.
روکش‌های سرامیکی معمولاً دارای عمر طولانی‌تری هستند نسبت به روکش‌های کامپوزیتی. همچنین، مراقبت‌های دهانی منظم، جلوگیری از آسیب و ضربه به دندان‌ها، و از بین بردن عادات دهانی نامناسب می‌تواند به طول عمر روکش دندان‌ها کمک کند.
اگر دندان قروچه کنید ممکن است ونیرها کمی کمتر دوام بیاورند، اگرچه دندانپزشک شما قبل از استفاده از روکش در وهله اول آن را تشخیص می دهد.
