OPG (اورتوپانتوگرام) یک اسکن پانورامیک با اشعه x می باشد. OPG نوعی تصویر برداری است که با کمک اشعه x از دندان های فک بالا و پایین عکس می اندازد. با نام های اختصاصی Orthopantomagraph یا Panorex نیز نامیده می شود. کاربرد OPG به عنوان یک ابزار تشخیصی این است که دندانپزشک برای اطمینان از حفظ و جلوگیری از مشکلات غیرضروری دندان از آن استفاده می کند.
OPG چیست؟
این نوع تصویربرداری از دهان و دندان یک نمای دو بعدی صاف از یک نیم دایره از یک گوش تا گوش دیگر را نشان می دهد. اشعه ایکس پانورامیک این امکان را دارد که تصاویری از چندین زاویه گرفته شود تا تصویر پانورامای مرکب را تشکیل دهد، جایی که فک بالا و فک پایین در ناحیه مشاهده شده قرار دارند. اما ساختارهایی که خارج از ناحیه مشاهده شده اند، تار هستند. در بسیاری از موارد دندانپزشک شما با کمک OPG می تواند وضعیت تمامی دندان های شما را بررسی کند.
کاربرد OPG در دندانپزشکی
هنگامی که صحبت از سلامت دندان به میان می آید، بهتر است مشکلات را در اولین زمان ممکن تشخیص دهید تا از بدتر شدن احتمالی که منجر به مشکلات مزمن و شدید ترمی شود، جلوگیری کنید. اینجاست که کاربرد اشعه ایکس OPG دارای اهمیت می شود زیرا به دندانپزشکان کمک می کند تا درک جامعی از طیف وسیعی از شرایط تمامی دندان ها داشته باشد.
OPG یا Orthopantomogram یک نوع تصویر از تمام دندان‌ها، فک و فکس‌ها، فک‌های کوچک و دهان در کل به صورت یک تصویر پانورامیک است. این تصویر به طور گسترده در دندانپزشکی برای تشخیص بیماری‌ها و مشکلات دندانی و فکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مناطقی که OPG می‌تواند در تشخیص و مشخص کردن مشکلات دندانی و فکی مفید باشد عبارتند از:
نقص‌های دندانی
OPG به دندانپزشکان اجازه می‌دهد تا تمام دندان‌های فرد را در یک تصویر مشاهده کنند و از وضعیت و موقعیت آنها مطلع شوند. این اطلاعات می‌تواند در تشخیص نقص‌های دندانی مانند دندان‌های کج یا پریودنتال معمولی کمک کند.
مشکلات فکی
OPG به دندانپزشکان امکان مشاهده وضعیت و توزیع استخوان فکی و فکس‌ها را می‌دهد. این اطلاعات می‌تواند در تشخیص مشکلات مانند فک‌های کج، فکس‌های شکسته یا ضعف استخوانی مفید باشد.
عفونت‌ها و توده‌ها
OPG می‌تواند به دندانپزشکان کمک کند تا عفونت‌ها، تورم‌ها و توده‌های مختلف در منطقه دهان و فک را تشخیص دهند. این تصویر می‌تواند نشان دهنده عفونت‌های دندانی، سیستم‌های ریشه دندانی و فضای موجود بین دندان‌ها باشد.
برنامه‌ریزی درمان
OPG به دندانپزشکان امکان می‌دهد تا برنامه‌ریزی درمان‌های دندانی و فکی را با دقت بیشتری انجام دهند. اطلاعاتی که از این تصویر به دست می‌آید می‌تواند به دندانپزشکان کمک کند تا تصمیم‌گیری در مورد نیاز به درمان‌های مختلف مثل ایمپلنت‌ها، پروتزها و جراحی‌های فکی را انجام دهند.
به طور کلی، OPG یک ابزار مهم در دندانپزشکی است که به دندانپزشکان امکان می‌دهد تا وضعیت کلی دهان و فک را به دقت مشخص کنند و در تشخیص و درمان بیماری‌های دندانی و فکی کمک کنند.
اشعه ایکس OPG برای تشخیص و ارزیابی تمامی دندان ها کاربرد دارد:
- حفره های درون دندانی
- شکستگی
- دررفتگی فک
- عفونت
- تومورها
- سینوس ها
- نهفتگی دندانی
OPG همچنین ممکن است برای برنامه ریزی درمان ارتودنسی، شناسایی و ارزیابی رشد دندان عقل، و دستیابی به یک نمای کلی از سلامت دندان فرد مورد استفاده قرار بگیرد
تفاوت OPG با رادیوگرافی تک دندان
OPG تعداد، موقعیت و رشد همه دندان‌ها از جمله دندان‌هایی را که هنوز ز لثه بیرون نیامده‌اند را نشان می‌دهد. OPG با عکس های کوچکی که دندانپزشکان از نزدیک و تنها از یکی از دندان های شما می گیرند، متفاوت است.
OPG جزئیات کمتری را نشان می دهد، اما محدوده دید بسیار وسیع تری را نشان می دهد. که می تواند به ویژه برای بررسی مناطقی مانند دندان عقل یا رشد فک و دندان های کودک کاربرد داشته باشد. همچنین اغلب برای بررسی مفصل فک شما، TMJ (مفصل گیجگاهی فکی)، که گاهی اوقات CMA (مفاصل جمجمه ای-فک پایین) نامیده می شود، استفاده می شود، به خصوص اگر به دندان قروچه هم عادت داشته باشید.
مزایای تصاویر پانوراما مزایای OPG
- پوشش گسترده استخوان های صورت و دندان ها از جمله مفصل گیجگاهی فکی
- دوز کم تابش به بیمار
- راحتی معاینه برای دندانپزشک و بررسی تمام دندان ها در یک عکس
- قابلیت استفاده در بیمارانی که در باز کردن دهان خود محدودیت دارند
- زمان کوتاهی برای تهیه تصویر نیاز است
- با کمک تصویر OPG دندانپزشک راحت تر می تواند به صورت بصری به بیمار در رابطه با دهان و دندان هایش توضیح دهد.
شرایط تهیه تصویر OPG
مسئول عکس برداری از شما می خواهد که هر گونه جواهرات یا اقلام فلزی را از اطراف سر و گردن و صورت خود بردارید زیرا ممکن است در تصویر تداخل ایجاد کند و از رسیدن اشعه ایکس OPG جلوگیری کند، معمولاً تمامی پروسه تهیه OPG حدود 3 دقیقه طول می کشد تا تکمیل شود و فقط 20 ثانیه از این زمان صرف تصویربرداری شده و بقیه زمان برای چاپ عکس صرف می شود.
اشعه ایکس OPG چیست؟
اشعه ایکس OPG یکی از مهم ترین ابزارهای تشخیصی است، که در دندانپزشکی و معاینات معمول دندانپزشکی استفاده می شود. یک نوع اشعه ایکس است که به دندانپزشکان دیدی سریع، راحت و پانوراما از کل وضعیت دندانی داخل و اطراف فک فرد ارائه می دهد.
اشعه ایکس OPG چگونه کار می کند؟
عملکرد اشعه ایکس OPG بر اساس اصول مشابه با اشعه ایکس معمولی است.
برای عکس برداری شما باید چانه خود را روی یک تکیه گاه کوچک در مقابل دستگاه اشعه ایکس قرار دهید و یک استریل را به آرامی گاز می گیرید در همین حال باید زبان خود را به سقف دهان خود بچسبانید. به شما توصیه خواهد شد که در حالت کاملا سکون قرار بگیرید تا در وضوح تصویر خللی وارد نشود.
همان طور که قبلا اشاره کردیم، قبل از عکسبرداری، از شما خواسته می شود که عینک، جواهرات، سمعک و پروتزهایی را که ممکن است داشته باشید را بردارید. روش اسکن سریع و بدون درد با کمترین عوارض جانبی است و در عرض چند ثانیه انجام می شود.
نتیجه گیری
اشعه ایکس OPG یک ابزار حیاتی و کاربردی برای تشخیص است که با ارائه کردن دسترسی فوری به دندانپزشکان، روند تشخیص را تسریع کرده است، بنابراین با تشخیص زودهنگام روند درمان به زودی شروع خواهد شد.
