8 روش پیشگیری از پوسیدگی دندان که باید بدانید

در این مقاله از سایت لابراتوار دندانسازی اسپید، با 8 راه‌ حل و نکته مهم که در پیشگیری از پوسیدگی دندان موثر هستند آشنا خواهیم کرد. امیدواریم که افراد بیشتری در جامعه با رعایت این نکات پیشگیرانه، نیازی به مراجعه به مراکز دندانپزشکی جهت انجام پروسه‌های درمانی نداشته باشند.

پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان به از بین بردن ساختار دندان اشاره دارد و می‌تواند هم روی عاج دندان (دنتین) و هم روی مینای دندان (پوشش خارجی، سفید و سفت دندان) تاثیر بگذارد. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که بقایای غذاهای حاوی کربوهیدرات (قند و نشاسته) مثل نان، غلات، نوشابه، میوه‌ها، کیک یا آب نبات و … بر روی دندان‌ها باقی بماند.

باکتری هایی که در دهان زندگی می‌کنند، این غذاها را هضم کرده و آن ها را به اسید تبدیل می‌کنند. باکتری‌ها، اسید تولید شده، بقایای مواد غذایی و بزاق با هم ترکیب می‌شوند و پلاک دندان را ایجاد می‌کنند که به دندان می‌چسبد. اسیدهای موجود در پلاک دندانی، سبب تخریب سطح مینای دندان شده و در دندان سوراخ‌هایی ایجاد می‌کنند که به آن‌ها پوسیدگی گفته می‌شود.

پوسیدگی دندان از شایع‌ترین مشکلات مربوط به دندان و دهان بوده که سالانه تعداد زیادی از مردم جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اکثر مراجعه افراد به مراکز دندانپزشکی مربوط به این مشکل می باشد. هرچند که پوسیدگی می‌تواند توسط دندانپزشک (متخصص زیبایی و ترمیمی دندان) با پروسه‌هایی مثل پر کردن دندان، روکش دندان و … برطرف شود ولی اصلی ترین شیوه مقابله با آن قطعا پیشگیری است.

8 روش پیشگیری از پوسیدگی دندان

1- مسواک زدن

یکی از اصلی ترین اصول پیشگیری از پوسیدگی دندان، مسواک زدن می باشد. توصیه می‌گردد که در شبانه روز دو بار مسواک زده شود. مسواک نرم، می‌تواند نه تنها بهتر دندان‌ها را تمیز کند که مانع از سایش دندان‌ها هم بشود. فقط مسواک زدن کافی نیست، روش صحیح مسواک زدن هم اهمیت بسیاری دارد و بهتر است بدون هیچ فشار یا نیروی خاصی دندان‌ها را مسواک زد. چون اور براشینگ یا زیاد مسواک زدن خود می‌تواند سبب تحلیل مینای دندان شده و با باز شدن عاج دندان به محیط دهان، احتمال ایجاد پوسیدگی را زیاد کند.

2- مراجعه منظم به دندانپزشک 

بدون شک و بدون اغراق، بهترین شخصی که می‌تواند به شما در حفظ سلامت دندان و دهان و پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک کند، یک دندانپزشک است. مراجعه منظم و دست کم 2 جلسه در طول سال به یک دندانپزشک می‌تواند نه تنها متضمن سلامت دندان و دهان شما باشد که به شما در پیشگیری از پوسیدگی دندان و سایر مشکلات دندانی نیز کمک کند.جرم گیری دندان، چکاپ منظم، فلوراید درمانی و سایر روش‌های دیگر طی این جلسات، می‌تواند تا سالیان سال بهترین عملکرد را برای دندان و دهان شما فراهم کند.

3- استفاده از دهانشویه‌های آنتی باکتریال

پوسیدگی دندان همیشه به دلیل بهداشت ضعیف دهان و دندان نیست. گاهی اوقات امکان دارد بعضی مشکلات، بیماری‌ها یا اختلالات خاص، دندان‌های ما را در معرض سایش قرار دهند. برای مثال امکان دارد افزایش تعداد باکتری‌های مضر داخل دهان و یا بیماری‌هایی که منشاء آن‌ها باکتری‌ها هستند سبب پوسیدگی شوند. در این خصوص، لازم است که با پزشک خود صحبت کنید و در کنار آن از دهانشویه‌های حاوی مواد آنتی باکتریال نیز استفاده کنید.

4- کاهش مصرف مواد شیرین و خوردن فیبر بیشتر

رژیم غذایی کم قند و سرشار از فیبر، برای سلامت دندان و دهان کودکان خیلی مفید می باشد. طبق اعلام انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) میوه‌ها و سبزیجاتِ غنی از فیبر، به تمیز نگه داشتن دندان و لثه کمک زیادی می‌کنند.

پس همانطور که پیشتر خواندید، در رژیم غذایی خود و کودکان‌ تغییراتی ایجاد کنید. به عنوان مثال شیر، پنیر، ماست ساده و سایر محصولات لبنی علاوه بر اینکه منابعی غنی از کلسیم و فسفر هستند، سبب افزایش ترشح بزاق هم می‌گردند که این امر سبب کاهش تجمع پلاک دندان و در نتیجه پیشگیری از پوسیدگی دندان می‌گردد پس میزان مصرف این محصولات را در رژیم غذایی خود افزایش دهید.

5- مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید

دندان‌های خود را بعد از هر وعده غذایی با خمیر دندان‌های حاوی فلوراید مسواک بزنید. در حالت ایده آل، بهتر می باشد مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید را به فاصله مشخصی بعد از هر وعده غذایی و حداقل دو بار در روز انجام شود. فلوراید موجود در خمیر دندان‌ها به تقویت مینای دندان کمک می‌کند و به نوعی سبب پیشگیری از پوسیدگی دندان می‌گردد.

6- نوشیدن آب

امروزه بیشتر شهرها مخصوصا در کشورهای غربی به منابع آب شرب عمومی خود فلوراید اضافه می‌کنند. این امر، یک درمان مناسب برای جلوگیری از پوسیدگی دندان می باشد. آب لوله‌کشی حاوی فلوراید نه تنها به بازسازی دندان‌ها کمک بسیاری می‌کند، بلکه به طور کلی نوشیدن آب سبب تولید بزاق بیشتر برای مهار باکتری‌های مضر می‌گردد.

نوشیدن آب و تاثیر آن بر پوسیدگی دندان

1. شستشوی مواد غذایی

   • آب بعد از هر وعده غذایی به عنوان یک مایع شستشوکننده عمل می‌کند. این می‌تواند به پاکسازی مواد غذایی مانده در دهان کمک کند و از تشکیل پلاک و لکه‌های دندانی جلوگیری کند.

2. تعادل pH دهان

   • آب با خنثی کردن اسیدها در دهان، می‌تواند به تعادل pH دهان کمک کند. این موضوع مهم است زیرا اسیدها می‌توانند از خوردگی دندان‌ها و تخریب لایه انامل دندانی (اَنامل) منجر شوند.

3. ترتیب تولید مایعات دهانی

   • آب با تحریک تولید مایعات دهانی می‌تواند در حفظ رطوبت دهان کمک کند. مایعات دهانی مهم برای جلوگیری از یبوست دهانی و خشکی دهان هستند و به خنثی کردن اسیدها کمک می‌کنند.

4. پیشگیری از خشکی دهان

   • خشکی دهان یکی از عوامل مهم در افزایش خطر ایجاد مشکلات دندانی، مانند تسویه اسیدها و تشکیل پلاک، است. خوردن آب می‌تواند از حداقل خشکی دهان جلوگیری کرده و سلامت دهان را حفظ کند.

5. تسهیل در فرآیند قرار گرفتن مواد معدنی در دندان‌ها

   • آب معدنی حاوی مقدار کمی از مواد معدنی مانند فلوراید است. خوردن آب معدنی می‌تواند به قوی‌تر شدن انامل دندانی (اَنامل) و جلوگیری از خوردگی دندان‌ها کمک کند.

توصیه می‌شود که آب را به عنوان نوشیدنی اصلی و مقداری از اطعمه‌های روزانه خود انتخاب کنید. این کار به حفظ سلامت دهان و جلوگیری از مشکلات دندانی کمک می‌کند. همچنین، نوشیدن آب در جایگاهی مهم در حفظ سلامت کلی بدن نیز دارد

7- کشیدن نخ دندان

برای سلامتی دندان و دهان و پیشگیری از پوسیدگی دندان تنها مسواک زدن با خمیر دندان کافی نیست. ثابت شده که مسواک زدن تنها 60 تا 70 درصد سطح دندان‌ها و اطراف آن‌ها را تمیز می‌کند و 30 تا 40 درصد دیگر نیز تنها با کشیدن نخ دندان تمیز می‌گردد. تمیز کردن این 30 تا 40 درصد خیلی مهم است. چون این قسمت ها اغلب بین دندان‌ها قرار دارند که دسترسی مسواک به آن غیرممکن می باشد. علاوه بر این، بیشترین میزان پوسیدگی دندان از این قسمت ها آغاز شده و گسترش می‌یابد.

نحوه درست نخ دندان کشیدن برای جلو گیری از پوسیدگی دندان

8- آموزش اصول بهداشت دندان و دهان به کودکان

با توجه به این که پوسیدگی دندان در کودکان، بسیار رایج است و همچنین بچه‌ها ذهن پویایی دارند و درباره همه چیز کنجکاو هستند. والدین می‌توانند از این ویژگی کودکان استفاده کنند و با جذاب نشان دادن مفاهیم بهداشت دندان و دهان برای پیشگیری از پوسیدگی دندان به آن ها آموزش دهند.

هرچقدر دانش و اطلاعات کودکان درباره دندان‌ها، لثه و سایر بافت‌های داخل دهان بیشتر باشد، احتمالا بیشتر به حفظ سلامتی و بهداشت دندان و دهان ترغیب می‌شوند. برای کودکان فیلم‌ها، کلیپ‌ها، کتاب‌های تصویری و … که در ارتباط با بهداشت دندان و دهان هستند را فراهم کنید و به سوالاتشان در این خصوص با حوصله پاسخ دهید. در نهایت به کودکان خود بگویید و به آن ها نشان دهید که چرا دندان‌ها مهم هستند و به آن ها درک بهتری از اهمیت مراقبت از دهان را آموزش دهید.