بعضی از دندان ها ترک هایی دارند که آنقدر ریز هستند که حتی با اشعه ی X هم نشان داده نمی شوند. معمولا این ترک ها زیر لثه هستند. این عارضه به عنوان ” سندروم دندان ترک خورده ” شناخته می شود.
درمان سندروم دندان کرک شده
تشخیص زود هنگام درمان سندروم دندان کرک شده یا ترک خورده بسیار مورد اهمیت می باشد چون هنگامی که ترک های دندان خفیف و سطحی باشد، بهتر، راحت تر و در نتیجه با هزینه کمتری درمان می گردد. در این صورت گاهی به آسانی پر می شود در برخی مواد روکش می شود و گاهی نیز امکان دارد این ترک خوردگی ها به عصب رسیده باشد.
چنانچه دندان آسیب شدیدتری دیده باشد، کشیده شده و با پروتز مصنوعی یا ایمپلنت جای خالی آن پر می گردد.
دندان ترک خورده در آخر به مرور زمان به دندان شکاف خورده تبدیل می گردد. با این حال، اینکه آیا می توان بخشی از دندان را حفظ کرد یا خیر، بستگی به محل ترک و بزرگی آن دارد. درمان ریشه امکان دارد در بعضی از شرایط برای حفظ بخشی از دندان شکافته شده، استفاده گردد.
لثه های موضعی که عفونی یا ملتهب شده اند امکان دارد نشان دهنده شکستگی عمودی ریشه، پاکت های پریودنتال یا از دست دادن استخوان مرتبط باشد.
بعضی از ترک های دندان امکان دارد حتی بعد از درمان نیز به پیشرفت خود ادامه دهند و منجر به از دست دادن کامل دندان شوند. اگرچه قرار دادن تاج روی دندان شکسته بیشترین محافظت را در برابر ترک خوردگی دندان، ارائه می دهد، ولی همیشه موفقیت آمیز نیست. مواردی وجود داشته است که دندان‌های ترک خورده با درمان مناسب برای سال‌ها کار کرده‌اند. به این ترتیب توصیه می گردد در صورت امکان همیشه از فرصتی برای درمان دندان استفاده نمایید.
علائم سندروم دندان ترک خورده یا کرک شده
امکان دارد هنگام گاز زدن یا جویدن، دندان درد داشته باشید. حساسیت یا درد می تواند خفیف یا شدید باشد. همینطور امکان دارد بلند مدت یا کوتاه مدت دچار درد شوید. برخی مواقع فقط وقتی غذای خاصی می خورید و یا به روش خاصی گاز می زنید، دچار درد خواهید شد. برعکس درد حفره دندان و یا آبسه ، درد ممتد نخواهید داشت.
چنانچه ترک دندان بزرگ شود، امکان دارد یک قطعه ی دندان از بین برود. همینطور امکان دارد عفونت ایجاد شود. این عفونت امکان دارد در لثه ی اطراف دندان شکسته اتفاق افتد. در این حالت امکان دارد متوجه یک برامدگی جوش مانند در لثه شوید.
اکثر از افراد مبتلا به سندرم دندان ترک خورده، ماه ها این علائم را به همراه دارند. تشخیص این عارضه بسیار مشکل است به دلیل اینکه درد آن قابل پیش بینی نمی باشد. دندانپزشک شما امکان دارد شما را به اندودونت (متخصص ریشه کانال) ارجاع دهد.
تشخیص سندروم دندان ترک خورده یا دندان کرک شده
روش های گوناگونی برای تشخیص سندروم دندان ترک خورده یا شکسته وجود دارد. به عنوان مثال امکان دارد دندان پزشک با استفاده از یک ابزار تیز به نام اکسپلورر دندان یا شناساگر ترک خوردگی دندان ها را بررسی کند. به اطراف لثه نگاه کند.
برای تشخیص سندروم دندان کرک شده ممکن است از اشعه ایکس استفاده کند که معمولا با این اشعه قابل تشخیص نمی باشد. یا ابزاری مثل مسواک بدون براش را وارد دهان کرده و شما آن را گاز می زنید، در صورت احساس درد به احتمالا آن دندان ترک دارد. گاهی نیز برای تشخیص سندروم دندا ترک خورده از ابزارهایی با بزرگنمایی بالا استفاده می شود.
علت سندروم دندان کرک شده
مشابه سایر بیماری‌های دهان، برای سندروم دندان ترک خورده نیز یک علت مشخص وجود ندارد. بعضی از دلایل معمول ایجاد این بیماری به شرح زیرند:
- کسانی که دندان‌های خود را به روی هم می‌کشند یا بر روی یکدیگر فشار می‌دهند.
- نحوه درآمدن دندان‌ها در دهان میتواند سبب گردد که روی یک دندان فشار زیادی وارد شده و در آخر دندان ترک بخورد.
- دندان هایی با پرشدگی های وسیع
- دندانهایی که عصب کشی شده اند.
- ضعف دندان‌ها: اگر دندان‌ها به دلیل پوسیدگی یا ضعف ساختاری ضعیف شده باشند، احتمال شکستگی آنها افزایش می‌یابد.
- فشار ورزیده بر دندان‌ها: فشارهای غیرطبیعی مانند روزگار خوابیدن یا فشارهای بیش از حد در هنگام راه رفتن میتواند منجر به شکستگی دندان‌ها شود.
- عوامل تروماتیک: ضربه‌های شدید به دهان، تصادفات و صدمات ورزیده به دهان می‌توانند باعث شکستگی دندان‌ها شوند.
- علاوه بر شکستگی دندان‌ها، این وضعیت ممکن است با علائمی همچون درد، تورم، حساسیت، و گاهی حتی عفونت‌های دهانی همراه باشد. برای تشخیص و درمان سندروم دندان ترک خورده، مشاوره و درمان توسط یک دندانپزشک حرفه‌ای ضروری است.
سندروم دندان ترک خورده چه زمانی اتفاق می افتد؟
۱. زمان خوابیدن
بسیاری از موارد شکستگی دندان‌ها هنگام خوابیدن رخ می‌دهد. این اتفاق میتواند به دلیل فشار غیرطبیعی بر دندان‌ها در هنگام خوابیدن یا فشار ناشی از روی ریلکسیشن (رهایی از فشارهای ناخواسته) در زمان خواب باشد.۲. در طول فعالیت‌های روزمره
فعالیت‌های روزمره مانند مصرف غذا یا نیاز به استفاده از دندان‌ها برای گاز گرفتن میتواند منجر به شکستگی دندان‌ها شود، به خصوص اگر دندان‌ها ضعیف یا دچار پوسیدگی باشند.۳. در زمان ورزش‌ها و فعالیت‌های ورزشی
در برخی موارد، فعالیت‌های ورزشی یا ورزش‌هایی که نیاز به تمرکز بالا و فشار بر دندان‌ها دارند میتواند منجر به شکستگی دندان‌ها شود، به خصوص در صورتی که از وسایل حفاظتی مناسب استفاده نشود. همچنین، عوامل دیگری مانند تصادفات، ضربه‌های شدید به صورت، یا ترکیدگی دندان‌ها به دلیل ضعف ساختاری یا پوسیدگی نیز می‌توانند باعث شکستگی دندان‌ها شوند. در هر صورت، مراقبت از دندان‌ها، استفاده از وسایل حفاظتی مناسب در ورزش‌های خطرناک، و مراجعه به دندانپزشک برای تشخیص و درمان مسائل دندانی میتواند به جلوگیری از این وضعیت کمک کند.چه دندان هایی مستعد سندروم دندان کرک شده هستند؟
اقدامات پیشگیرانه برای CTS چیست؟
FDI اقدامات زیر را برای جلوگیری از شروع و پیشرفت سندروم دندان ترک خورده به بیماران توصیه می کند:
- موقع خوردن زیتون بدون هسته، گیلاس یا خوراکی های هسته دار، احتیاط نمایید.
- از جویدن اجسام سخت مثل ناخن، قلم و سایر عادات بد خودداری کنید.
- از ساییدن یا فشردن دندان خودداری نمایید.
- برای محافظت از دندان ها در هنگام خواب از نگهدارنده یا محافظ دهان استفاده کنید.
- هنگام ورزش از محافظ صورت یا محافظ دهان استفاده کنید.
- استرس روانی را که سبب افزایش ساییدن یا فشار دادن دندان ها می گردد در صورت امکان کاهش یا اجتناب کنید. در صورت نیاز به دنبال حمایت روانشناختی حرفه ای باشید.
- تحت ارزیابی و اصلاح تداخل اکلوزال قرار بگیرید.
- به شکل منظم در قرار ملاقات های دندانپزشکی شرکت کنید تا امکان معاینه منظم نقاط اکلوزال و تماس را فراهم کنید.
عوارض سندروم دندان ترک خورده
سندروم دندان ترک خورده یا شکسته ممکن است عوارض جدی را برای دهان و دندان‌ها ایجاد کند. برخی از این عوارض عبارتند از:درد
شکستگی دندان‌ها معمولاً با درد همراه است، این درد ممکن است موقت باشد یا در برخی موارد مزمن شود.حساسیت
دندان‌های شکسته می‌توانند حساسیت افزایش یافته‌ای نسبت به حرارت، سرما، یا فشار نشان دهند.عفونت
شکستگی دندان‌ها میتواند به راحتی عفونت را در دهان به وجود آورده و در برخی موارد، عفونت میتواند به سایر بخش‌های بدن منتقل شود.تخریب بیشتر
اگر شکستگی دندان‌ها درمان نشود، ممکن است تخریب بیشتری را در ساختار دندان‌ها ایجاد کند که موجب نیاز به درمان‌های پیچیده‌تر می‌شود.مشکلات خوراکی
دندان‌های شکسته ممکن است باعث مشکلاتی همچون مشکلات خوردن، گاز گرفتن و مشکلات گوارشی دیگر شوند.تغییرات ظاهری
شکستگی دندان‌ها ممکن است منجر به تغییرات ظاهری دهان شود، که میتواند باعث کاهش اعتماد به نفس و تأثیرات روانی منفی دیگری شود. برای جلوگیری از عوارض سندروم دندان ترک خورده، مهم است که بهداشت دهان و دندان را رعایت کرده، به دندانپزشک خود برای بررسی منظم مراجعه کنید و اقدامات لازم را برای درمان مشکلات دندانی خود بگیرید.آبسه
امکان دارد متوجه یک برامدگی جوش مانند در لثه اطراف دندان ترک خورده شوید، که به آن آبسه گفته می‌شود. چنانچه متوجه چنین چیزی شدید، حتما برای معاینه به دندانپزشک مراجعه نمایید.