آفت دهان نوعی زخم های کوچکی هستند که مسری نبوده اما می توانند دردناک و تحریک کننده باشند. از جمله دلایل زدن آفت دهان عبارتند از استرس، مصرف زیاد غذاهای اسیدی. برای درمان آفت دهان از ژل‌ها، پمادها و شستشودهنده های دهان که بدون نسخه پزشک هم قابل تهیه هستند، می توان کمک گرفت. حتی بدون درمان آفت‌ها معمولاً در عرض دو هفته خود به خود از بین می روند.
تعریف آفت دهان
آفت زخم کوچک و کم عمقی است که در عموما در بخش های نرم دهان مثل زبان، داخل گونه‌ها و سطح داخلی لب ها ظاهر می شود. آفت دهان به صورت یک زخم دهانی سفید یا زرد با حاشیه قرمز ایجاد می شود. آفت های دهانی معمولاً بسیار کوچک و کمتر از 1 میلی مترهستند.
محل ایجاد آفت دهان
- زبان
- لثه
- سقف دهان
- داخل لب
- زیر زبان
آنها می توانند دردناک باشند و اغلب غذا خوردن و صحبت کردن را ناراحت می کنند.
انواع آفت
آفت‌های ساده
این نوع آفت ممکن است در کل سه یا چهار بار در سال در دهان ظاهر شوند و نهایتا تا یک هفته درمان آفت طول خواهد کشید.
زخم های پیچیده شانکر
این زخم ها شیوع کمتری دارند و بیشتر در افرادی ایجاد می شوند که سابقه داشتن این نوع آفت ها را داشته اند.
مدیریت و درمان آفت های دهان
چگونه زخم شانکر را به سرعت درمان کنیم؟
همان طور که قبلا گفته شد برای درمان آفت دهان ممکن است محصولات بدون نسخه یا تجویزی به کاهش علائم کمک کند. برخی دارو ها که به درمان آفت دهان کمک می کنند در ادامه نوشته شده است:
- بی حس کننده های موضعی، مانند بنزوکائین
- دهانشویه های حاوی پراکسید هیدروژن، کلرهگزیدین یا دگزامتازون
- پمادهای کورتیکواستروئیدی مانند فلوسینونید، بکلومتازون یا هیدروکورتیزون هموسوکسینات
- آنتی بیوتیک ها، مانند داکسی سایکلین (معمولاً برای زخم های شانکر توصیه می شود)
- اگر زخم های آفت های شما ناشی از کمبود برخی مواد مغذی باشد، ممکن است پزشک شما مصرف ویتامین ها یا مکمل های خاصی را به شما تجویز کند.
برای زخم های شدید شانکر، پزشک ممکن است کوتریزاسیون (سوزاندن بافت آسیب دیده) را توصیه کند. این کار باعث می شود با استریل کردن ناحیه درد کاهش یافته و زخم زودتر بهبود یابد.
درمان های خانگی آفت
از آب نمک یا جوش شیرین برای شستشو استفاده کنید (1 قاشق چایخوری جوش شیرین را در 1/2 فنجان آب گرم حل کنید). چند بار در روز مقدار کمی شیر منیزیا را روی آفت خود بمالید. از مصرف غذاهای ساینده، اسیدی و یا تند که می توانند باعث تحریک و درد بیشتر شوند، خودداری کنید.
آیا آفت نوعی عفونت مقاربتی است؟
خیر. آفت ها تبخال یا هر نوع دیگری از عفونت های مقاربتی (STI) نیستند. آنها به هیچ وجه مسری نیستند، بنابراین، امکان انتقال آفت از طریق بوسیدن یا تماس جنسی وجود ندارد.
تفاوت آفت دهان و تبخال
تبخال ها که به آن ها تاول های تب نیز گفته می شود. توسط ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 (HSV-1) یا نوع 2 (HSV-2) ایجاد می شود. به دلیل این که تبخال توسط ویروس ها به وجود میاید می توان نتیجه گرفت که بسیار مسری است و می تواند از طریق تماس به دیگران منتقل شود. تبخال ها تاول‌هایی پر از مایع هستند و می‌توانند روی دهان، بینی یا اندام تناسلی ظاهر شوند.
اما همان طور که گفته شد آفت‌ها از طریق ویروس ایجاد نمی شوند وعفونی نیستند، بنابراین مسری هم نمی باشند.
چه کسانی دچار آفت می شوند؟
برای هر کسی ممکن است که در طول زندگی اش به آفت مبتلا شود. اما این بیماری بیشتر در نوجوانان و افراد زیر 20 ساله دیده می شود. زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به آفت هستند. کارشناسان معتقدند که دلیل آن می تواند تغییرات هورمونی باشد.
میزان شیوع آفت
آفت دهان نسبتاً شایع است. تقریباً 20 از افراد حداقل یک بار در زندگی خود دچار آفت شده اند.
علائم آفت دهان
- ایجاد شدن یک یا چند زخم دردناک در قسمت های نرم داخل دهان
- احساس سوزش یا گزگز
- زخم های کوچک و گرد با رنگ سفید، خاکستری یا زرد با حاشیه قرمز
در موارد شدید (زخم شانکر) ممکن است علائم زیر نیز تجربه شود:
- تب
- احساس سستی
- غدد لنفاوی متورم
دلایل ایجاد آفت
تا به امروز علت دقیق ایجاد آفت کاملا مشخص نشده است، اما احتمالاتی در نظر گرفته شده است که در ادامه بررسی خواهد شد:
- استرس
- حساسیت های غذایی، به ویژه به شکلات، قهوه، توت فرنگی، تخم مرغ، آجیل، پنیر و غذاهای تند یا اسیدی
- مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن
- وسایل دندانپزشکی، مانند بریس یا پروتزهای نامناسب
- رژیم غذایی فاقد ویتامین B-12، روی، فولات (اسید فولیک) یا آهن
- پاسخ آلرژیک به وجود باکتری های خاص در دهان.
آفت‌های پیچیده ممکن است در افراد مبتلا به بیماری‌های سیستم ایمنی ایجاد شوند، از جمله:
- لوپوس
- بیماری بهجت (وجود التهاب در رگ های خونی)
- بیماری سلیاک
- کولیت اولسراتیو
- بیماری کرون
- ایدز
- زدن آفت ممکن است با کمبود مواد مغذی و ویتامین B-12، روی، اسید فولیک یا آهن مرتبط باشد.
تشخیص آفت های دهانی
آفت دهان چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک شما می‌تواند زخم‌های شانکر را در طول معاینه فیزیکی تشخیص دهد. پزشک شما برای بررسی دلیل ایجاد آفت ممکن است انجام آزمایش خون را به شما توصیه کنند، تا ببینند آیا کمبود ویتامین دارید یا بیماری دیگری که باعث ایجاد این آفت ها شده است.
آفت دهان چقدر طول می کشد؟
درد ناشی از آفت معمولاً طی چند روز بهبود می‌یابد و معمولاً زخم‌ها نهایتا در عرض دو هفته بهبود می‌یابند. چنانچه آفتی در دهان شما بیشتر از دو هفته است که بهبود نیافته بهتر است با پزشک خود ملاقاتی داشته باشید.
جلوگیری از ابتلا به آفت
آیا می توانم از بروز آفت جلوگیری کنم؟
هیچ راه قطعی برای جلوگیری از آفت وجود ندارد. اما چندین راهکار وجود دارد که گفته شده است خطر زدن آفت را کاهش می دهد:
- از مصرف بیش از اندازه غذاهای اسیدی، شور یا تند دوری کنید.
- بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت کنید. بهتر است در روز دو بار با یک مسواک نرم مسواک بزنید و یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید.
- هر شش ماه یک بار آزمایش انجام دهید تا در رابطه با کمبود های احتمالی بدن خود اطلاع داشته باشید.
- تکنیک های کاهش استرس، مانند تمرکز حواس و مدیتیشن را امتحان کنید .
- از مصرف غذاهای محرک دهان، از جمله آب نمک پرهیز کنید.
- اجتناب از مصرف غذاهایی که می توانند باعث ایجاد زخم های دهان شوند مانند قهوه، ادویه جات، ترشی جات، آجیل، آناناس و گوجه فرنگی.
- از صحبت کردن در حین غذا خوردن خودداری کنید زیرا این امر می تواند باعث ضایعات باکال شود که غشاهای مخاطی را ضعیف کرده و باعث ایجاد آفت دهان می شود.
چه زمانی زخم های شانکری یا آفت های شدید می توانند خطرساز باشند؟
- در دهان زیاد شوند.
- به طور غیرعادی بزرگ شده باشند.
- بیش از دو هفته طول بکشد و از بین نرفته باشند.
- در خوردن و یا آشامیدن شما تداخل ایجاد کنند.
- با تب بالا همراه باشد.
