سندروم دندان ترک خورده یا دندان کرک شده معمولا در دندان های پایین (مولر) رایج می باشد. به این علت که به دندان ها بیشترین فشار موقع جویدن وارد می شود. بعضی از افراد از دندان های خود برای شکستن، خرد کردن و یا بازکردن چیزی استفاده می کنند، که احتمالا دندان آن ها با گذشت زمان، مستعد دچار شدن به این سندرم می باشد.
بعضی از دندان ها ترک هایی دارند که آنقدر ریز هستند که حتی با اشعه ی X هم نشان داده نمی شوند. معمولا این ترک ها زیر لثه هستند. این عارضه به عنوان ” سندروم دندان ترک خورده ” شناخته می شود.
تشخیص سندروم دندان ترک خورده یا دندان کرک شده
روش های گوناگونی برای تشخیص سندروم دندان ترک خورده یا شکسته وجود دارد. به عنوان مثال امکان دارد دندان پزشک با استفاده از یک ابزار تیز به نام اکسپلورر دندان یا شناساگر ترک خوردگی دندان ها را بررسی کند. به اطراف لثه نگاه کند.
برای تشخیص سندروم دندان کرک شده ممکن است از اشعه ایکس استفاده کند که معمولا با این اشعه قابل تشخیص نمی باشد. یا ابزاری مثل مسواک بدون براش را وارد دهان کرده و شما آن را گاز می زنید، در صورت احساس درد به احتمالا آن دندان ترک دارد. گاهی نیز برای تشخیص سندروم دندا ترک خورده از ابزارهایی با بزرگنمایی بالا استفاده می شود.
درمان سندروم دندان کرک شده
تشخیص زود هنگام درمان سندروم دندان کرک شده یا ترک خورده بسیار مورد اهمیت می باشد چون هنگامی که ترک های دندان خفیف و سطحی باشد، بهتر، راحت تر و در نتیجه با هزینه کمتری درمان می گردد. در این صورت گاهی به آسانی پر می شود در برخی مواد روکش می شود و گاهی نیز امکان دارد این ترک خوردگی ها به عصب رسیده باشد.
چنانچه دندان آسیب شدیدتری دیده باشد، کشیده شده و با پروتز مصنوعی یا ایمپلنت جای خالی آن پر می گردد.
دندان ترک خورده در آخر به مرور زمان به دندان شکاف خورده تبدیل می گردد. با این حال، اینکه آیا می توان بخشی از دندان را حفظ کرد یا خیر، بستگی به محل ترک و بزرگی آن دارد. درمان ریشه امکان دارد در بعضی از شرایط برای حفظ بخشی از دندان شکافته شده، استفاده گردد.
لثه های موضعی که عفونی یا ملتهب شده اند امکان دارد نشان دهنده شکستگی عمودی ریشه، پاکت های پریودنتال یا از دست دادن استخوان مرتبط باشد.
بعضی از ترک های دندان امکان دارد حتی بعد از درمان نیز به پیشرفت خود ادامه دهند و منجر به از دست دادن کامل دندان شوند. اگرچه قرار دادن تاج روی دندان شکسته بیشترین محافظت را در برابر ترک خوردگی دندان، ارائه می دهد، ولی همیشه موفقیت آمیز نیست. مواردی وجود داشته است که دندان‌های ترک خورده با درمان مناسب برای سال‌ها کار کرده‌اند. به این ترتیب توصیه می گردد در صورت امکان همیشه از فرصتی برای درمان دندان استفاده نمایید.
علائم سندروم دندان ترک خورده یا کرک شده
امکان دارد هنگام گاز زدن یا جویدن، دندان درد داشته باشید. حساسیت یا درد می تواند خفیف یا شدید باشد. همینطور امکان دارد بلند مدت یا کوتاه مدت دچار درد شوید. برخی مواقع فقط وقتی غذای خاصی می خورید و یا به روش خاصی گاز می زنید، دچار درد خواهید شد. برعکس درد حفره دندان و یا آبسه ، درد ممتد نخواهید داشت.
چنانچه ترک دندان بزرگ شود، امکان دارد یک قطعه ی دندان از بین برود. همینطور امکان دارد عفونت ایجاد شود. این عفونت امکان دارد در لثه ی اطراف دندان شکسته اتفاق افتد. در این حالت امکان دارد متوجه یک برامدگی جوش مانند در لثه شوید.
اکثر از افراد مبتلا به سندرم دندان ترک خورده، ماه ها این علائم را به همراه دارند. تشخیص این عارضه بسیار مشکل است به دلیل اینکه درد آن قابل پیش بینی نمی باشد. دندانپزشک شما امکان دارد شما را به اندودونت (متخصص ریشه کانال) ارجاع دهد.
علت سندروم دندان کرک شده
مشابه سایر بیماری‌های دهان، برای سندروم دندان ترک خورده نیز یک علت مشخص وجود ندارد. بعضی از دلایل معمول ایجاد این بیماری به شرح زیرند:
- کسانی که دندان‌های خود را به روی هم می‌کشند یا بر روی یکدیگر فشار می‌دهند.
- نحوه درآمدن دندان‌ها در دهان میتواند سبب گردد که روی یک دندان فشار زیادی وارد شده و در آخر دندان ترک بخورد.
- دندان هایی با پرشدگی های وسیع
- دندانهایی که عصب کشی شده اند.
چه دندان هایی مستعد سندروم دندان کرک شده هستند؟
همینطور دندان هایی که قسمت زیادی از آن ها پر شده است نیز مستعد ترک خوردن هستند. دندان هایی که تحت درمان کانال ریشه اند نیز ضعیف تر از بقیه دندان ها هستند. در حقیقت افرادی که دندان شکسته دارند بیشتر ممکن است که در باقی دندان ها نیز دچار شکستگی گردد.
اقدامات پیشگیرانه برای CTS چیست؟
FDI اقدامات زیر را برای جلوگیری از شروع و پیشرفت سندروم دندان ترک خورده به بیماران توصیه می کند:
- موقع خوردن زیتون بدون هسته، گیلاس یا خوراکی های هسته دار، احتیاط نمایید.
- از جویدن اجسام سخت مثل ناخن، قلم و سایر عادات بد خودداری کنید.
- از ساییدن یا فشردن دندان خودداری نمایید.
- برای محافظت از دندان ها در هنگام خواب از نگهدارنده یا محافظ دهان استفاده کنید.
- هنگام ورزش از محافظ صورت یا محافظ دهان استفاده کنید.
- استرس روانی را که سبب افزایش ساییدن یا فشار دادن دندان ها می گردد در صورت امکان کاهش یا اجتناب کنید. در صورت نیاز به دنبال حمایت روانشناختی حرفه ای باشید.
- تحت ارزیابی و اصلاح تداخل اکلوزال قرار بگیرید.
- به شکل منظم در قرار ملاقات های دندانپزشکی شرکت کنید تا امکان معاینه منظم نقاط اکلوزال و تماس را فراهم کنید.
پیچیدگی های سندروم دندان ترک خورده
چنانچه ترک به تدریج بزرگ‌تر گردد، امکان دارد تکه‌ای از دندان بشکند. علاوه بر این، ترک خوردن دندان احتمال ایجاد عفونت در اطراف دندان آسیب دیده را بیشتر می کند.
آبسه
امکان دارد متوجه یک برامدگی جوش مانند در لثه اطراف دندان ترک خورده شوید، که به آن آبسه گفته می‌شود. چنانچه متوجه چنین چیزی شدید، حتما برای معاینه به دندانپزشک مراجعه نمایید.
