ریتینر یا نگهدارنده ارتودنسی، یک دستگاه است که بعد از اتمام درمان ارتودنسی بر روی دندان‌ها قرار می‌گیرد تا اثرات درمانی که توسط ارتودنسی انجام شده است، حفظ شود و از بازگشت دندان‌ها به وضعیت قبل از درمان ارتودنسی جلوگیری شود. این دستگاه به عنوان یک ابزار مهم در مراحل پایانی درمان ارتودنسی استفاده می‌شود و معمولاً پس از برداشتن براکت‌ها روی دندان‌ها قرار می‌گیرد.
مهمترین وظیفه ریتینرها عبور از فرآیند موسوم به “تقویت” است. این به معنای آن است که آنها به دندان‌ها کمک می‌کنند تا در موقعیت جدید خود ثابت شوند و به تدریج به وضعیت نهایی خود پیش بروند. همچنین، ریتینرها کمک می‌کنند تا فشارهایی که از سمت لثه و بافت‌های محیطی به دندان‌ها وارد می‌شود، کنترل شود تا جلوی حرکت‌های ناخواسته دندان‌ها گرفته شود.
ریتینرها ممکن است به صورت دائمی یا موقتی استفاده شوند، و بسته به نیازهای خاص هر بیمار و نظر دندانپزشک مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، می‌توانند از جنس‌ها و طرح‌های مختلفی ساخته شوند که به دندان‌ها و موقعیت‌های خاص آنها بستگی دارد.
انواع ریتینر ارتودنسی
ریتینرها یا نگهدارنده‌های ارتودنسی از انواع مختلفی برای دستیابی به نتایج بهتر در درمان ارتودنسی استفاده می‌شوند. در زیر، انواع رایج ریتینرها را نام برده و کاربردها و مزایای هر کدام را توضیح می‌دهیم:
ریتینر ثابت
توسط متخصص ارتودنسی سیم به دندان های بیمار چسبانده می شود و به دلیل این که به پشت دندان ها چسبانده می شود قابل مشاهده نیست.ریتینر متحرک
ریتینر متحرک به دو دسته تقسیم می شود:ریتینر متحرک شفاف یا نامرئی
شفاف یا نامرئی که مانند شیشه است و بیماری آن را در میاورد مانند نایت گارد است اما سخت تر.ریتینر متحرک آکریلی
آکریلی یا سیمی که سیم آن مانند کمان از بین دندان ها رد می شود.ریتینر فیکس (Permanent Retainer):
-
- این نوع ریتینر به صورت دائمی بر روی دندان‌ها نصب می‌شود و به ویژه برای افرادی که دندان‌های جلویی خود را به شکل مناسبی به دست آورده‌اند، مناسب است. ریتینر فیکس باعث می‌شود که دندان‌ها در موقعیت خود استوار بمانند و از بازگشت آنها به وضعیت اولیه جلوگیری شود. این نوع ریتینر بیشتر برای پایان‌درمان در ارتودنسی استفاده می‌شود.
ریتینر هلو (Hawley Retainer):
-
- ریتینر هلو یکی از رایج‌ترین نوع ریتینرها است که از یک قسمت پلاستیکی شفاف برای تحتیل و دو قسمت سیمی برای نگه‌داشتن دندان‌ها تشکیل شده است. این ریتینر به طور گسترده برای نگهداری دندان‌های مرتب که پس از اتمام درمان ارتودنسی به دست آمده‌اند استفاده می‌شود. ریتینر هلو قابل تنظیم است و می‌تواند به شکل دلخواه اندازه‌گیری شود.
ریتینر شفاف (Clear Retainer):
-
- این نوع ریتینر معمولاً از مواد شفاف و بدون رنگ تهیه می‌شود و به صورت سفارشی برای هر بیمار ساخته می‌شود. ریتینر شفاف ظاهری زیبا و نامتناهی دارد و معمولاً برای بیمارانی که تمایل دارند که ریتینر خود را در عمل به صورتی غیر قابل مشاهده داشته باشند، مناسب است.
ریتینر تحتیل معکوس (Wraparound Retainer):
-
- این نوع ریتینر از مواد شفاف ساخته شده و دارای یک پلاکت در قسمت بالای دندان‌ها است. این ریتینر به صورت سفارشی برای هر فرد ساخته می‌شود و کاربردی برای حفظ وضعیت دندان‌های ارتودنسی است. در این ریتینر سیم اطراف تمامی دندان ها می چرخد و وارد آکریل می شود.
هر کدام از این انواع ریتینرها بسته به نیازهای وضعیت دندانی و ترجیحات فرد مورد استفاده قرار می‌گیرند. مناسبی ریتینر باید به صورت دقیق توسط دندانپزشک متخصص تعیین و توصیه شود و در نهایت توسط لابراتوار های دندانسازی ساخته شود.
لابراتوار پروتز های دندانی اسپید با سال ها تجربه در زمینه ساخت انواع دندان مصنوعی و انواع دستگاه های ارتودنسی می تواند نسبت به ساخت نگهدارنده های ارتودنسی اقدام کند. برای سفارش ساخت می توانید با ما در تماس باشید.
نحوه ساخت نگهدارنده ارتودنسی
نگهدارنده‌های ارتودنسی یا ریتینرها به صورت سفارشی و تخصصی توسط دندانپزشک یا ارتودنتیست ساخته می‌شوند. در زیر، مراحل عمومی ساخت یک نگهدارنده ارتودنسی توضیح داده شده است:
اندازه گیری
ابتدا دندانپزشک با استفاده از ابزارهایی مانند مولر یا سیلون‌های خاص، اندازه دقیق دندان‌ها و فضای بین آنها را برداشته و به لابراتوار ارسال می‌کند.
تهیه مدل دندانی
در لابراتوار، مدل دندانی بر اساس برداشت اندازه تهیه می‌شود. این مدل شامل دقیقی از دندان‌ها و فضای موجود بین آنها است و به عنوان قالب برای ساخت ریتینر استفاده می‌شود.
تهیه ریتینر
با استفاده از مدل دندانی، ریتینرها از موادی مانند پلاستیک شفاف یا مواد فلزی (برای قسمت‌های سیمی) ساخته می‌شوند. این مواد باید به دقت و با استفاده از تکنولوژی‌های مدرن تولید شوند تا ریتینرها به شکلی دقیق و مناسب برای دندان‌ها ساخته شوند.
تنظیم ریتینر
پس از ساخت، ریتینر بر اساس نیازهای خاص هر بیمار تنظیم می‌شود. این شامل تنظیم شکل و اندازه ریتینر برای هماهنگی بهتر با دندان‌ها، اضافه کردن قطعات اضافی (مانند سیم‌های تنظیمی) و تنظیم تنش و فشار آن بر روی دندان‌ها می‌شود.
آزمایش و تنظیم نهایی
-
- پس از تنظیم، بیمار را به لابراتوار دعوت می‌کنند تا ریتینر را آزمایش کند. اگر ریتینر به درستی تنظیم شده باشد و با دندان‌های بیمار هماهنگ باشد، آن را به عنوان نگهدارنده نهایی تحویل می‌گیرد.
به طور کلی، ساخت ریتینرها یک فرآیند دقیق و حساس است که نیازمند همکاری و هماهنگی بین دندانپزشک، لابراتوار تخصصی و بیمار است. با رعایت مراحل مذکور و توصیه‌های دندانپزشک، می‌توان بهترین ریتینر را برای حفظ نتایج درمان ارتودنسی فراهم کرد.
مدت زمان ساخت نگهدارنده ارتودنسی
مدت زمان ساخت یک نگهدارنده ارتودنسی ممکن است بسته به چندین عامل متفاوت متغیر باشد. این عوامل عبارتند از:
نوع ریتینر
نوع ریتینری که بیمار نیاز دارد می‌تواند زمان ساخت آن را تحت تأثیر قرار دهد. برای مثال، ریتینرهای شفاف یا هلو ممکن است زمان بیشتری برای ساخت نیاز داشته باشند نسبت به ریتینرهای فلزی.
مراحل ساخت
مراحلی که لازم است برای تهیه ریتینر انجام شود، شامل برداشت اندازه، ساخت مدل دندانی، تولید ریتینر، تنظیم و تنظیمات نهایی است. هر یک از این مراحل زمان بیشتر یا کمتری ممکن است به طول بینجامد.
تعداد بیماران در لابراتوار
تعداد بیمارانی که در یک لابراتوار تحت درمان ارتودنسی هستند، می‌تواند بر زمان ساخت ریتینرها تأثیر بگذارد. اگر لابراتوار با تعداد بیماران زیادی در حال کار باشد، ممکن است زمان ساخت ریتینرها بیشتر شود.
مهارت و تخصص لابراتوریست
تخصص و تجربه لابراتوریست‌ها نیز می‌تواند در زمان ساخت ریتینرها تأثیرگذار باشد. لابراتوریست‌های ماهرتر ممکن است بتوانند سریع‌تر و با کیفیت بالاتری ریتینرها را تولید کنند.
با توجه به این عوامل، معمولاً زمان لازم برای ساخت یک نگهدارنده ارتودنسی ممکن است بین چند روز تا یک هفته باشد، اما برای موارد خاص و بسته به شرایط ممکن است این زمان بیشتر یا کمتر باشد. همیشه بهتر است با دندانپزشک یا ارتودنتیست خود در مورد زمان ساخت ریتینر مشورت کنید.
مدت زمان استفاده از نگهدارنده ارتودنسی
مدت زمان استفاده از نگهدارنده‌های ارتودنسی (ریتینرها) بستگی به شرایط خاص هر بیمار و توصیه‌های دندانپزشک دارد. اما به طور کلی، استفاده از ریتینرها معمولاً به صورت دائمی یا حداقل برای چند سال پس از اتمام درمان ارتودنسی توصیه می‌شود.
در برخی موارد، استفاده از ریتینرها ممکن است تا مدت طولانی‌تری ادامه یابد، به خصوص اگر دندان‌ها قبلاً به وضعیت خود استوار نبوده‌اند یا اگر افراد به عنوان پریودنتال ریسک محسوب می‌شوند.
در صورتی که فرد از استفاده از ریتینرها صرف نظر کند یا به صورت منظم از آنها استفاده نکند، دندان‌ها ممکن است به طور آهسته به وضعیت قبلی خود بازگردند و اثرات درمان ارتودنسی از بین بروند.
بنابراین، برای حفظ نتایج درمان ارتودنسی، مهم است که بیماران به دقت به توصیه‌های دندانپزشک خود در مورد استفاده از ریتینرها پایبند باشند و به طور منظم و مستمر از آنها استفاده کنند.
نحوه استفاده و نحوه قرار دادن نگهدارنده ارتودنسی
نگهدارنده‌های ارتودنسی یا ریتینرها باید به صورت صحیح و منظم استفاده شوند تا اثرات درمان ارتودنسی حفظ شود. در زیر، مراحل استفاده و قرار دادن نگهدارنده ارتودنسی توضیح داده شده است:
تمیز کردن ریتینر
قبل از استفاده از ریتینر، آن را با آب خنک و ملایم و صابون تمیز کنید. از اینکه ریتینر با آب گرم یا حرارت بالا در تماس نباشد و از مواد حاجب استفاده نکنید، اطمینان حاصل کنید.
پوشاندن ریتینر بر روی دندان‌ها
با دست‌های تمیز، ریتینر را بر روی دندان‌ها قرار دهید. از سمتی که روی دندان‌ها قرار می‌گیرد، آرام و به صورت صاف فشار دهید تا ریتینر به شکل صحیحی روی دندان‌ها قرار بگیرد.
تنظیم و فشار دادن ریتینر
اگر ریتینر هلو یا ریتینر شفاف دارید، می‌توانید با استفاده از انگشتان خود روی پلاکت از بالا و پایین آن را به دندان‌ها فشار دهید تا بهتر و محکم‌تر قرار بگیرد. در صورتی که از ریتینر هلو استفاده می‌کنید، می‌توانید از واقعه‌هایی که در انتهای دندان‌ها قرار دارند، برای تنظیم و استحکام دادن ریتینر استفاده کنید.
استفاده مستمر
بر اساس توصیه دندانپزشک، ریتینرها باید به صورت مستمر و مداوم استفاده شوند. معمولاً در ابتدا، ریتینرها باید به طور روزانه برای مدت زمان معینی (مانند چند ساعت در روز) استفاده شوند و سپس به تدریج به حالت شبانه‌روزی منتقل شوند.
تمیز کردن دندان‌ها قبل از استفاده
قبل از قرار دادن ریتینر بر روی دندان‌ها، دندان‌ها را به دقت با مسواک و مسواک‌کشی تمیز کنید تا از رسوبات و آلایش‌ها پاک شوند.
مراقبت از ریتینر
برای حفظ تمیزی و سلامتی ریتینر، آن را به صورت منظم با آب ملایم شستشو دهید و از قرار گرفتن در معرض حرارت یا خورشید خودداری کنید.
با رعایت این مراحل و توصیه‌های دندانپزشک، می‌توانید به بهترین شکل ممکن از ریتینرهای خود استفاده کنید و اثرات مثبت درمان ارتودنسی را حفظ کنید.